Annick en Anton Herbert, Documenta 5, 1972 (Ben Vautier, Kunst ist überflüssig)
HERBERT FOUNDATION
Herbert Foundation is een Stichting van Openbaar Nut voor hedendaagse kunst in Gent, opgericht door Annick en Anton Herbert. Hun kunstverzameling en archief focussen op de artistieke ontwikkelingen van de periode rondom 1968 en 1989.
De site van Herbert Foundation omvat industriële gebouwen gelegen aan de Raas van Gaverestraat en de Coupure Links en bieden meer dan 6.000 m² aan tentoonstellingsruimte.
DE VERZAMELING HERBERT
“For us, it was more important to be part of a group that wanted new situations in the art world and beyond. 1968 brought about huge mental, cultural and political changes. Collecting this group of artists was not about possession of the works, but an appropriate way of participating in a social structure. If we wanted to take part, we had to become fully engaged in both the intellectual and material aspects. We collected because we wanted and needed these works of art around us, like books, and our involvement was intensive” (Annick en Anton Herbert)
In 1973 markeert de aankoop van Carl Andre’s 64 Lead Square (1969) het startpunt van de verzameling van Anton en Annick Herbert. Tijdens de hierop volgende 30 jaar leggen ze zich met hun collectie en archief toe op een vijftigtal internationale kunstenaars. “We konden niet ‘niet’ verzamelen”, stellen ze, “interesse in hedendaagse kunst en verzamelen is voor ons steeds een door elkaar lopend proces geweest.”
Rondom 1968 – 1989
De drie decennia die hun collectie overkoepelen, worden gekenmerkt door ingrijpende maatschappelijke verschuivingen. Na de jaren 1960 en 1970, waarbij de studentenopstand van mei 1968 een utopische wereldvisie weerspiegelt, vormt de val van de Berlijnse muur in 1989 een historische breuklijn.
Twee generaties
Binnen de groep kunstenaars die deel uitmaken van de verzameling kunnen twee generaties onderscheiden worden. Tot de eerste behoren kunstenaars als Marcel Broodthaers, Bruce Nauman, Daniel Buren, Carl Andre, Sol LeWitt, Donald Judd, Gilbert & George, Gerhard Richter, Dan Graham, Jan Dibbets, Luciano Fabro en Mario Merz. De tweede generatie, die vanaf de jaren 1980 deel gaat uitmaken van de collectie, omvat onder meer Thomas Schütte, Reinhard Mucha, Jan Vercruysse, Didier Vermeiren, Franz West, Mike Kelley, Martin Kippenberger en Heimo Zobernig. Door beide generaties samen te brengen, vormt de verzameling een subjectief tijdsdocument dat zowel hun tegenstellingen als raakvlakken belicht.
Rond 2005 wordt beslist om de verzameling af te ronden en geen nieuwe kunstenaars meer op te nemen. Het bestaande ensemble wordt vanaf dan uitgediept aan de hand van een uitgebreid archief.
Segno Arte – Unlimited (12 Pezzi) van Michelangelo Pistoletto, 1976 – 1998 (Raas van Gaverestraat, Gent)
Ensembles
De verzameling van Annick en Anton focust op kunstenaars die behoren tot de Concept beweging, Minimal Art, Arte Povera, Land Art en de jaren 1980 – 1990. Hierbij wordt geen kunsthistorisch overzicht nagestreefd, maar het samenbrengen van kwalitatieve ensembles met sleutelwerken. De verzameling Herbert behoort hierdoor voor deze periode als een van de meest coherente internationale collecties.
Het contact met de kunstenaar
Aan de basis van de collectie ligt het persoonlijk contact met de kunstenaar. De gesprekken en discussies die hieruit voortvloeien, versterken voor de Herberts hun voeling met de eigen generatie en de hen omringende maatschappij. Deze manier van verzamelen delen ze met Tony Herbert (1902 – 1959), Anton’s vader, die een van de belangrijkste verzamelingen Vlaams Expressionisme samenstelde.
Het archief
In lijn met de verzameling wordt doorheen de jaren een omvangrijk archief uitgebouwd van inmiddels meer dan 30.000 items. Het bevat een brede waaier aan documenten: brieven, tekeningen, edities, zeldzame kunstenaarsboeken, tentoonstellingscatalogi en publicaties, tijdschriften, uitnodigingskaarten, posters, foto’s, audio en video. Het archief is geen afgesloten entiteit, maar wordt actief aangevuld met nieuwe documenten via aankopen en schenkingen.
Herbert Archive
De gebouwen
Reeds bij aanvang hechten Anton en Annick Herbert groot belang aan de opstelling van hun collectie. Voor hen vereist hedendaagse kunst een neutrale architectuur die alle aandacht uit laat gaan naar de werken zelf. Hierbij kozen ze voor historische industriële panden die met grote zorg werden gerenoveerd. Door het oorspronkelijke karakter van de gebouwen maximaal te respecteren vormt de site van Herbert Foundation een belangrijk plek binnen het Vlaamse industriële erfgoed.
Herbert Foundation
In 2008 wordt Herbert Foundation opgericht om zo de verzameling en het archief van de Herberts in hun oorspronkelijke omgeving te consolideren. Naast de gebouwen in de Raas van Gaverestraat 106 / 108 omvat de Foundation ook een publieke tentoonstellingsruimte aan de Coupure en een groene binnenzone. De eerste tentoonstelling die de deuren opende voor het publiek vond plaats in 2013 en droeg als titel ‘As if it Could, Ouverture’.
Met Herbert Foundation richten de Herberts een plek op die de collectie en het archief als basis inzet voor onderzoek naar de artistieke ontwikkelingen van de jaren 1960, 1970 en 1980. “Herbert Foundation wil geïnteresseerden uit het binnen- en buitenland de mogelijkheid bieden om verbinding te leggen tussen deze periode en het heden” stellen ze, “de Stichting kan zo een plek vormen om in contact te komen met de kunstenaars van onze generatie.”
Photo: Y. van der Hoeven